Czy grozi zagrożenie planom podwyżek płacy minimalnej?

„`html

Dyrektywa UE o płacy minimalnej jako kość niezgody

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaprezentowało projekt ustawy, mający na celu dostosowanie polskich przepisów do wymogów dyrektywy UE dotyczącej adekwatnych wynagrodzeń minimalnych. Dyrektywa wydana w 2022 roku przez przewodniczącą Komisji Europejskiej, Ursulę von der Leyen, miała zapewnić sprawiedliwą płacę minimalną dla każdego pracownika w Unii.

Wyzwania i koszty wdrożenia

Ministerstwo Finansów zwraca uwagę, że dodatki uzupełniające pensję do poziomu minimalnego stanowią znaczną część wynagrodzenia zasadniczego, wynosząc 22,4% w jednostkach budżetowych i 8% w samorządach. Krytykują również powstanie zespołu opracowującego propozycje podwyżki płacy minimalnej.

Planowane wynagrodzenia członków zespołu miałyby wynosić 25% przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 roku kwota ta miałaby wynosić 2045,43 zł. Ministerstwo Sprawiedliwości ocenia, że dla budżetu Służby Więziennej dodatkowe koszty wyniosą 3,5-4 mln zł rocznie. Roczny koszt wdrożenia ustawy oszacowano na 1,2 mld zł.

Kontrowersje wokół dyrektywy

Prace nad ustawą w Polsce zostały wstrzymane w obliczu trudności budżetowych oraz wyzwania dyrektywy do TSUE przez Danię, wspieraną przez Szwecję, w 2023 roku. W styczniu 2025 roku rzecznik generalny TSUE, Nicolas Emiliou, wydał opinię, zgadzając się z zarzutami i sugerując unieważnienie dyrektywy, co mogłoby zakończyć spory w polskim rządzie. Polska oczekuje obecnie na decyzję TSUE.

Zmiany proponowane przez zamrożony projekt ustawy

Projekt ustawy zakłada ustalanie wynagrodzenia minimalnego raz w roku, lub co pół roku przy inflacji przekraczającej 5%. Nowym elementem miałaby być analiza adekwatności minimalnej pensji, uwzględniająca siłę nabywczą. Minimalne wynagrodzenie w Polsce miałoby opierać się na prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniu w gospodarce narodowej, z wartością referencyjną 55% prognozy.

Ministerstwo Finansów krytykuje ten pomysł, wskazując, że inne kraje stosują 50% jako wartość referencyjną. Obecnie minimalne wynagrodzenie stanowi 53,8% przeciętnego, a w 2023 roku było to 50%. Według prognoz, w 2026 roku minimalne wynagrodzenie miałoby wynosić 5070 zł brutto (w 2024 roku wynosiło 4626 zł brutto).

Kontrowersyjny art. 16 projektu ustawy

Najwięcej kontrowersji budzi art. 16, określający składniki wynagrodzenia wykluczone z minimalnej pensji. Należą do nich:

• Nagroda jubileuszowa
• Odprawa pieniężna przy przejściu na emeryturę lub rentę
• Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych
• Dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej
• Dodatek za staż pracy
• Dodatek za szczególne warunki pracy
• Dodatek funkcyjny (od 1 stycznia 2026 roku)
• Inne dodatki (od 1 stycznia 2027 roku)
• Premie i nagrody (od 1 stycznia 2028 roku)

„`