Ukraina wyraziła zgodę na poszukiwanie 18 ofiar rzezi wołyńskiej. W zamian oczekuje…

Znaczący postęp w działaniach mających na celu godne upamiętnienie ofiar rzezi wołyńskiej z lat 40. XX w. został ogłoszony przez Ukraiński Instytut Pamieci Narodowej. Decyzja ukraińskiego IPN dotyczy włączenia prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych ofiar ludobójstwa Polaków na Wołyniu do planu działań na rok 2025.

Karolina Romanowska ze Stowarzyszenia Pojednanie Polsko-Ukraińskie podkreśla, że ta decyzja stanowi krok naprzód w procesie uzdrowienia i zrozumienia historycznych ran, jakie dotykają zarówno Polaków, jak i Ukraińców po tragedii, jaka miała miejsce na Wołyniu.

Romanowska argumentuje, że możliwość ekshumacji i godnego pochówku ofiar rzezi wołyńskiej to fundamentalne prawo człowieka, które pozwoli rodzinom znaleźć spokój i zamknąć bolesny rozdział.

Decyzja ukraińskiego IPN została przyjęta po wnioskach obywateli Polski dotyczących ekshumacji na Wołyniu i w innych regionach dzisiejszej Ukrainy, w tym złożonym we wrześniu 2024 r. wniosku o ponowny pochówek ofiar na terenie obwodu rówieńskiego.

1. Ukraiński IPN deklaruje otwartość na współpracę z polskimi instytucjami w zakresie poszukiwań, konserwacji i opieki nad miejscami pamięci uczczających zarówno Ukraińców w Polsce, jak i Polaków na Ukrainie.

Kontrolę nad pracami dotyczącymi ekshumacji ma sprawować ukraiński IPN, a strona polska może być zaangażowana jako obserwator.

Eksperci wyrażają obawy co do faktycznej realizacji prac ekshumacyjnych i procesu pojednania między narodami, podobając się do doświadczeń sowieckiego zarządzania w Ukrainie.

Rzecznik MSZ Radosław Sikorski zwraca uwagę na konieczność podjęcia decyzji, nie tylko planowania, w sprawiew ekshumacji na Wołyniu.

Według posła Piotra Kandyby decyzja ukraińskiego IPN otwiera drogę do budowania relacji między narodami i współpracy w kwestii ekshumacji na Wołyniu.

Ukraiński ekspert, chociaż bardziej sceptyczny, widzi pozytywny sygnał w oświadczeniu UIPN, jednakże zwraca uwagę na potrzebę odpowiedzialnego podejścia do prac ekshumacyjnych.

Ukraiński Instytut Pamieci Narodowej podkreśla, że inicjatywa ekshumacji została złożona przez stan wojenny na Ukrainie. Stwierdza również, że Polska była opieszała m.in. w tworzeniu wspólnej grupy ekspertów ds. „Pamięci Narodowej”, co zadecydowało o zatrzymaniu prac.

1. UIPN przypomina o niezrealizowanej dotąd ukraińskiej prośbie o przywrócenie tablicy pamiątkowej żołnierzy UPA na górze Monastyr koło Werchraty na Podkarpaciu.