Obawy przed wojną, malejące poczucie wspólnoty. Polacy coraz bardziej zamykają się w sobie

„`html
Obawy Polaków o bezpieczeństwo państwa i zmiany w postawach społecznych
Ponad 63% Polaków obawia się zagrożenia dla istnienia państwa, a prawie 37% deklaruje gotowość do ucieczki w przypadku ewentualnego ataku. Te niepokojące dane wynikają z najnowszego sondażu, który wskazuje na rosnący indywidualizm i ostrożność w relacjach międzyludzkich. W artykule przedstawiamy szczegółowe wyniki badania oraz obserwowane zmiany w zachowaniach społecznych.
Poczucie zagrożenia ze strony innych krajów
Respondenci zostali zapytani, czy uważają, że któreś z państw stanowi obecnie zagrożenie dla Polski. 63,3% ankietowanych odpowiedziało twierdząco, co oznacza wzrost o 7,2 punktu procentowego w porównaniu do roku poprzedniego. Wśród nich:
- 29,8% zdecydowanie zgadza się z opinią o zagrożeniu,
- 33,5% raczej się z nią zgadza.
Tego zdania nie podziela łącznie 26,6% badanych, w tym 19,6% raczej się nie zgadza, a 7% zdecydowanie odrzuca taką możliwość. 10,1% nie potrafiło określić swojego stanowiska.
Zachowania Polaków w razie zagrożenia
Na pytanie o reakcję w przypadku ataku na Polskę, 21,3% respondentów zadeklarowało, że uciekłoby za granicę (wzrost o 3,2 punktu procentowego względem poprzedniego roku). Dodatkowo:
- 15,4% szukałoby schronienia wraz z rodziną w bezpiecznym miejscu na terenie kraju.
Łącznie aż 36,7% wybrałoby jakiś rodzaj ucieczki. Największa grupa, czyli 42,5%, postawiłaby na zabezpieczenie się z rodziną w dotychczasowym miejscu zamieszkania, choć jest to o 14,8 punktu procentowego mniej niż rok temu.
Udział w formacjach wojskowych, paramilitarnych lub sanitarnych w celu obrony kraju zadeklarowało 21,8% badanych (spadek z 30,1% rok wcześniej). Natomiast na powołanie do służby czekałoby 5,1% osób – to o 3,9 punktu procentowego mniej niż poprzednio.
- 32,2% respondentów podjęłoby próbę zabezpieczenia swojego majątku (spadek o 1,2 punktu procentowego).
- Znacząco wzrosła liczba osób, które nie podjęłyby żadnych działań – z 1,5% do 7,3%.
- 7,4% nie potrafiło udzielić odpowiedzi.
Społeczeństwo: solidarność, zaufanie i indywidualizm
Gotowość do pomocy sąsiadom
Na pytanie o chęć obrony sąsiada przed agresją, nawet w przypadku złych relacji, pozytywnie odpowiedziało 73,3% badanych (spadek o 5,6 punktu procentowego względem poprzedniego roku), z czego:
- 32,5% zdecydowanie chce pomóc,
- 40,8% raczej deklaruje taką pomoc.
14,8% respondentów nie byłoby skłonnych do takiego działania, a 11,9% nie ma zdania.
Zaufanie społeczne
Badani zostali również zapytani, czy generalnie większości ludzi można ufać, czy raczej należy zachować ostrożność. Zaufanie społeczne jest wciąż na niskim poziomie, chociaż obserwuje się lekki wzrost:
- 77,3% uważa, że „należy być ostrożnym w kontaktach z innymi” (spadek o 6,5 punktu procentowego wobec poprzedniego roku),
- 21,4% jest zdania, że „większości ludzi można ufać” (wzrost o 5,7 punktu procentowego),
- 1,3% nie ma zdania.
Zmiany w postawach społecznych
Coraz silniej zaznacza się tendencja do koncentrowania na własnych strategiach przetrwania – rośnie poczucie zagrożenia, ale słabnie gotowość do reakcji wspólnotowych, takich jak pozostanie w miejscu zamieszkania z bliskimi, udział w walce czy bezpośrednia pomoc sąsiadom.
Powolny spadek poziomu solidarności sąsiedzkiej oraz niski poziom wzajemnego zaufania mogą stanowić istotne wyzwanie dla społeczeństwa w przypadku sytuacji kryzysowych.
Badanie zostało zrealizowane 22 kwietnia 2025 roku na reprezentatywnej grupie 1068 dorosłych Polaków metodą wywiadów telefonicznych (CATI). Dla porównania, poprzednie badanie przeprowadzono w dniach 19-20 maja 2024 roku na grupie 1000 dorosłych respondentów, również metodą CATI.
„`