Nowe wyzwania na rynku przetwórstwa odpadów

„`html
Bieżący rok nie przynosi dużych zaskoczeń wśród spółek giełdowych z sektora zagospodarowania odpadów. Wyniki finansowe są stabilne, bez większych wahań zarówno po stronie zysków, jak i strat. Opublikowane niedawno raporty okresowe potwierdzają tę tendencję, a zarządy spółek opisują działalność bez wskazywania na szczególne wydarzenia czy rewolucje w branży.
Wyniki finansowe i działalność wiodących firm
W pierwszym półroczu 2024 roku grupa Mo-Bruk przetworzyła 158,1 tys. ton odpadów – to o 6 procent więcej niż rok wcześniej. Główne obszary działalności przedstawiają się następująco: 111,1 tys. ton odpadów przeznaczono na zestalanie i stabilizację, 34,4 tys. ton wykorzystano do produkcji paliwa alternatywnego (RDF), a 12,6 tys. ton skierowano do spalenia. W pierwszym i trzecim segmencie odnotowano wzrost sprzedaży, natomiast dział RDF zanotował spadek z powodu obniżek cen i mniejszego importu odpadów do produkcji.
Całkowite przychody grupy wzrosły o 6 procent i osiągnęły 127,1 mln zł, jednak większa amortyzacja i wyższe koszty finansowe przełożyły się na spadek zysków. Zarząd, patrząc optymistycznie w przyszłość, liczy, że kolejne okresy przyniosą poprawę sytuacji – zwłaszcza dzięki nowym kontraktom na dostawy RDF oraz działaniach związanych z likwidacją nielegalnych składowisk odpadów niebezpiecznych. Do końca roku Mo-Bruk zrealizuje projekty o wartości sięgającej 45 mln zł (dwie trzecie tej kwoty przypadnie na obecny rok). Dodatkowo korzystne były ostatnie wyroki sądowe eliminujące ryzyko kontrowersji wokół podwyższonych opłat w przetargach publicznych, jednak w trzecim kwartale planowany jest jednorazowy odpis aktualizujący zobowiązania wobec województwa dolnośląskiego, co wpłynie na obniżenie wyniku netto o 62 mln zł.
Stabilny popyt na produkty i usługi notuje również Grupa Recykl, która w pierwszym półroczu 2024 roku przetworzyła około 65 tys. zużytych opon – podobnie jak rok wcześniej. Pomimo utrzymania wolumenu, spółce udało się zwiększyć przychody, a drugi kwartał był rekordowy pod względem wpływów. Zysk netto w tym kwartale był trzecim najwyższym w historii, a EBITDA – drugim. Zdaniem zarządu, przyszłe kwartały przyniosą dalsze pozytywne efekty, dzięki integracji z litewską firmą APG i możliwości przejęcia kolejnego podmiotu z Niemiec. Ponadto, Grupa Recykl rozwija sprzedaż dodatku Smapol, który znalazł zastosowanie między innymi przy budowie trasy S6 na Pomorzu.
Koszty, innowacje i akwizycje jako wyzwania branży
Firmy z branży zagospodarowania odpadów są zgodne, że sytuacja kosztowa w ostatnim czasie się stabilizuje, choć rosną wydatki m.in. na pracę, usługi zewnętrzne i materiały. Dodatkowo, niepewność na światowych rynkach, w tym polityka celna USA wobec UE, wpływa na otoczenie biznesowe. Zarządy poszukują oszczędności, m.in. przez inwestycje w odnawialne źródła energii – Grupa Recykl rozbudowała farmę fotowoltaiczną w Śremie i planuje kolejne inwestycje tego typu.
Wśród spółek obserwowane są także działania nastawione na poszerzanie portfela decyzji administracyjnych niezbędnych do przetwarzania odpadów. Przykładem jest Geotrans, który od początku roku uzyskał cztery nowe pozwolenia na zagospodarowanie prawie 100 tys. ton odpadów. Spółka zwraca uwagę na konieczność szybkiego dostosowania się do zmian na rynku oraz rosnące koszty realizacji kontraktów w konsorcjach z innymi partnerami.
Z kolei Orzeł w 2024 roku zauważa spadek zarówno przychodów, jak i zysków – wynika to ze zmniejszonego popytu na granulat SBR i kord stalowy z recyklingu opon oraz jednorazowo podwyższonych kosztów stałych związanych z inwestycją w moce wytwórcze. Spółka liczy na pozytywne efekty projektu badawczo-rozwojowego obejmującego nowy produkt z domieszką gumy pochodzącej z recyklingu opon, którego premiera zaplanowana jest na przyszły rok.
Wyzwaniem pozostają utrzymujące się wysokie koszty: amortyzacji, obsługi odsetek oraz wynagrodzeń, także ze względu na opóźnienia krajowych przepisów względem standardów europejskich.
Dostosowanie do nowych regulacji i inwestycje w rozwój
Budimex, poprzez swoją grupę FBSerwis, osiąga solidne przychody i zyski w branży gospodarki odpadami, jednak w pierwszym półroczu 2024 roku odnotowano spadek sprzedaży. Jest to efekt ograniczenia ilości odpadów komunalnych odbieranych od miast i gmin oraz spadku dostępności odpadów komercyjnych. FBSerwis podejmuje działania, które mają na celu wydłużenie wykorzystania składowisk traktowanych jako aktywa o ograniczonej pojemności. Mimo niższych wpływów, firma poprawiła rentowność dzięki strategicznej decyzji o rezygnacji z kontraktów budowlanych dwa lata temu.
FBSerwis zmodernizował zakład w Tarnowie – dzięki nowoczesnej, hermetycznej instalacji proces stabilizacji odpadów stał się jednoetapowy, co zwiększa efektywność działania. Spółka planuje dalsze inwestycje, a zarząd zwraca uwagę na niepokoje związane z nowymi przepisami, w tym systemem kaucyjnym, który wszedł w życie w październiku i może w przyszłości wpłynąć na funkcjonowanie gminnych systemów gospodarki odpadami przez przejęcie części cennych surowców.
Perspektywy i potencjalny wpływ akwizycji
- Spółki oczekują zwiększonego wykorzystania mocy przerobowych dzięki dostosowaniu regulacji i akwizycjom.
- Rosnące koszty usług obcych, pracy oraz surowców są wyzwaniem dla utrzymania rentowności.
- Nowe inwestycje, integracje oraz projekty badawcze mają przynieść efekty w kolejnych latach.
- Stabilność rynku zagospodarowania odpadów opiera się na elastyczności dopasowywania się do zmieniających się warunków biznesowych i otoczenia prawnego.
Kluczowe czynniki kształtujące sektor zagospodarowania odpadów
- Nowe decyzje administracyjne i inwestycje w moce przerobowe.
- Wpływ zmian regulacyjnych, szczególnie związanych z systemami kaucyjnymi oraz harmonizacją prawa krajowego z przepisami unijnymi.
- Rola akwizycji oraz synergii uzyskiwanych z przejęć zagranicznych podmiotów.
- Konieczność optymalizacji kosztów w odpowiedzi na rosnące wydatki operacyjne.
- Innowacje produktowe pozwalające na rozszerzanie oferty i zdobywanie przewag konkurencyjnych.
„`